مکانیسمی که سرنخ تحقیقات درزمینه ی دیابت را فراهم کرده است

موش هایی که فاقد ژن خاصی از گروه ژنهای E2Fهستند به دیابت با مزه مبتلا می شوند (type 3c)  برای بررسی مکانیسم این بیماری olatz zenarruzabeitiaبه بررسی مکانیسم مولکولی این پروسه پرداخت. محققین ژنتیک دانشگاه Basque countryقبلا مقاله ای در این زمینه در مجله ی Natureدرسال 2010 منتشر کرده بودند.

 کلید این فرایند درتحقیق اخیر کشف شد و ممکن است برای جلوگیری از فقدان ژنهای E2Fبرای جلوگیری از ابتلا به pancreatic diabetesبکار رود.

در حقیقت  8 تا 9 درصد از دیابتی که انسانها به آن مبتلا می شوند از این نوع دیابت است و به همین علت این مکانیسم می تواند در آینده به ابداع روش درمانی جدیدی برای انسان کمک کند.

ژنهای E2F1و E2F2که متعلق به گروه E2Fهستند نقش کلیدی و مهمی درهموستازی بافت بازی می کنند یا به عبارت دیگر در حفظ اندام نقش مهمی دارند. این ژنها مسئول تکثیر سلولی هستند که برای جلوگیری از تغییرات درهموستازی ضروری می باشند.

محققین توضیح می دهند در این نوع خاص از همواستازی پانکراس ، آسیب های ناشی از عدم فعالیت و یا حضور این دو عامل شناخته شده است: محققین این آزمایشگاه چند سال پیش با حذف ژنهای E2F1و E2F2متوجه شدند که درغیاب این ژنها، پانکراس آتروفی می شود و موش به دیابت مبتلا شده و قبل از بلوغ می میرد. در تحقیق اخیر دانشمندان در سطح مکانیزیم های مولکولی این فرایند تحقیقات خود را ادامه دادند.

 E2Fناکافی و P53بیش از حد

هنگامیکه ژنهای E2F1و E2F2وجود نداشته باشند، DNAبیش از حدی که باید تکثیر می شود. Zenarruzabeitiaجزئیات این عمل را توصیح می دهد: تکثیر بیش از حد سبب تخریب DNAو فعال شدن مسیر ژن P53می شود، به عبارت دیگر سبب می شود  که این ژن بیشتر بیان شود. اصل جریان از همین جا آغاز می شود از آنجائیکه این ژن (P53) مسئول مرگ برنامه ریزی شده ی سلولی یا apoptosisاست این تغییر بسیار مخرب می باشد. در این حالت P53بیش از حد فعال میشود که منجر به ساخت بیش از حد پروتئین هایی می شود که در مرگ سلولی نقش دارند. این اتفاق زمانی رخ می دهد که پانکراس آتروفی شده و دیابت رخ می دهد. بنابراین فقدان E2F1و E2F2همراه با افزایش بیان ژن P53به مقدار زیاد منجر به بروز دیابت نوع  3cمیگردد. دراین رابطه ، محققین به دنبال هدفی برای جلوگیری از بروز دیابت از طریق حذف ژن P53از موشهای فاقد E2F1یا E2F2بودند.محققین به لقاح موشهای فاقدE2F1و E2F2با موشهای فاقد P53اقدام نمودند و در نتیجه موشهایی بدست آوردند که هر سه ژن را نداشتند. آنها مشاهده کردند که عدم وجود P53سبب خاموش شدن مسیر مرگ سلولی میشود ودیگر شاهد آتروفی پانکراس و بروز دیابت نبودند.

اگر چه این مکانیسم مولکولی درمورد پانکراس است اما نتایج بدست آمده میتواند بروی سایر ارگانها نیز تأثیر گذارد. در حقیقت آپوپتوسیز تنها به  پانکراس موشهای فاقد E2F1و E2F2محدود نمی شود برای مثال درافرادی که آسیب هایی در غدد بزاقی و بیضه های آنها مشاهده میشود عدم فعالیت P53سبب فروکش کردن آتروفی این اندام ها می شود و وزن و بافت ارگان مورد نظر بهبود می یابد.

توضیحات مذکور درموش می تواند برای محققین سر نخی برای تحقیق در انسان باشد. از آنجائیکه این نوع دیابت درانسان با کاهش جرم پانکراس همراه می باشد احتمال دارد این مکانیزیم در انسان نیز صادق باشد .این مدل خوبی برای ادامه ی تحقیق بروی این نوع دیابت در انسان است. شناسایی مکانیسم ایجاد کننده ی دیابت نوع 3cمی تواند درمانهای جدیدی را بر پایه ی فاکتور E2Fدر بیولوژی پایه گذاری کند.

منبع: www. sciencedaily.com